Prowadzenie działalności gospodarczej we współczesnym świecie, nieodwracalnie wiąże się z koniecznością ciągłego konkurowania z innymi przedsiębiorstwami o zainteresowanie klientów.
Konkurencja ma wiele wymiarów, i najczęściej kojarzy się w sposób negatywny, tymczasem istnieją również sposoby na wykorzystywanie tego zjawiska na swoją korzyść. Co to jest konkurencja, i jakie ma znaczenie we współczesnym biznesie? Jak uczciwie walczyć o względy klientów? Przekonajmy się.
Definicja konkurencji – czym właściwie jest to zjawisko?
Rozpoczynając swoją działalność, w dowolnej branży biznesu, trzeba liczyć się z tym, że nie uzyskamy monopolu na sprzedaż danych produktów czy usług od razu, a zazwyczaj w ogóle. Konkurencja na rynku w każdej branży jest ogromna, firmy prześcigają się w proponowaniu klientom coraz to nowszych i ulepszonych produktów i usług, dlatego dotarcie do potencjalnych kupców i przekonanie ich do wydania pieniędzy właśnie w naszej firmie jest dość trudnym zadaniem.
Odpowiadając na pytanie co to jest konkurencja, można posłużyć się terminologią biznesową. Konkurencja to zjawisko, w którym podmioty rynkowe konkurują ze sobą w zawieraniu transakcji rynkowych, poprzez przedstawianie korzystniejszej od innych podmiotów oferty rynkowej swojej usługi lub produktu. Konkurowanie o względy i zainteresowanie klientów odbywa się z wykorzystaniem cen, jakości usług czy produktów, formę dostępnej płatności czy dogodności oferowane w trakcie transakcji.
Konkurencję dzieli się zwykle przez wzgląd na kilka różnic, w tym:
- Określenie, czy podmiot stanowiący konkurencję dla nas działa w jednym sektorze, czy jego usługi rozkładają się na kilka innych,
- Opis rodzaju odbiorów, do których docelowo firma oferuje swoje produkty bądź usługi,
- Wskazanie granic terytorialnych rynków, na których podejmuje działalność firma, i na jakiej płaszczyźnie z nią konkurujemy.
Przedsiębiorcy zdając sobie sprawę z ogromnej konkurencji, w większości dziedzin biznesu, muszą sukcesywnie polepszać i unowocześniać swoje usługi, jeżeli chcą pozostać na rynku z możliwością rozwoju i zwiększania przychodów. Konkurencja najczęściej odbierana jest jako negatywne zjawisko, ponieważ wymusza naturalnie ciągłe konkurowanie z innymi firmami – każdy przedsiębiorca chciałby mieć jak największą pewność, że proponując dany produkt osiągnie sukces ze sprzedaży i oczekiwany zysk.
Niemniej jednak to, co to jest konkurencja i jakie daje możliwości to zupełnie inny temat – można wykorzystać to zjawisko dla własnych celów, rozwijając swoją działalność i podpatrując konkurujące firmy dla własnych korzyści, co obecnie jest bardzo powszechną praktyką na rynku biznesowym.
Postrzeganie konkurencji – szkodliwa czy przydatna?
Walka o uwagę i zainteresowanie klientów odbywa się w każdym sektorze biznesowym, ponieważ płaszczyzny, na których konkurencja nie istnieje we współczesnym świecie praktycznie nie istnieją. Jednak od przedsiębiorców zależy to, jak podejdą do tematu konkurencji i czy wykorzystają potencjał, jaki się za tym kryje.
Nowoczesne podejście do tematu konkurencji to przede wszystkim baczna obserwacja przedsiębiorców z tego samego sektora biznesu, co umożliwia uzyskanie informacji nie tylko na temat ich działalności, ale również możliwości innowacji, unowocześnienia, czy wprowadzenia nowych produktów na rynek co może oznaczać wygrywanie pozycji lidera na rynku. Dużą wartością dla przedsiębiorców jest zatem przyglądanie się działalności i ruchom swoich przeciwników, ponieważ czasem to może podsunąć pomysł na wprowadzenie jakieś nowości do swojej własnej firmy, a na co nie wpadliśmy wcześniej. I mimo że konkurenci najczęściej kojarzą nam się z trudnościami jakie musimy pokonywać w drodze do sukcesu, to jednak może przynieść nam to więcej dobrego niż nam się wydaje.
W Polsce zdecydowanie istnieje tendencja do podpatrywania pomysłów z krajów lepiej rozwiniętych i przodujących w światowym biznesie, z takich jak USA czy Chiny. Jest to jak najbardziej uzasadnione, ponieważ ludzie chętnie naśladują zachowania czy procedury występujące w tych krajach, a co za tym idzie, popyt na określone produkty czy usługi staje się większy. Przykładem takich zachowań jest szeroka dystrybucja różnych rodzajów produktów pielęgnacyjnych czy związanych z makijażem, które np. mają dać efekt powiększonych ust. Kiedy ten trend pojawił się w Stanach Zjednoczonych, w ciągu następnych kilku miesięcy polski rynek kosmetyczny został zdominowany przez podobne produkty, na które popyt był ogromny. Jest to jedynie dowód na to, że obserwacja trendów i innowacji wprowadzanych w większych, starszych i nowocześniejszych firmach (niekoniecznie polskich) może być przepustką do rozkwitu naszej własnej działalności.
Analiza konkurencji – etyczna czy nie?
Źródło: Pexels.com
Uczciwość konkurencji określana jest często jako działanie skupione na rozwoju własnej firmy, jednak nie kosztem swojej konkurencji, np. oskarżając ją o niezgodne z prawem działania czy podejmowanie prób jej ośmieszenia. Uczciwość konkurencji nie oznacza jednak, że nie możemy poddawać naszych „przeciwników” analizie i obserwować ich działań, oczywiście w granicach prawa.
Co to jest konkurencja, której działania nas nie interesują i nie spędzają snu z powiek?
Istnieje wiele sposobów na to, by zdobywać interesujące nas informacje na temat konkurencji, warto jednak wiedzieć gdzie znajduje się granica legalności takich działań, ponieważ nieprzemyślane poszukiwanie informacji może doprowadzić nas do poważnych problemów, a nawet do kar finansowych. Jednym z najpopularniejszych, choć dość czasochłonnych i drogich sposobów na uzyskanie rzetelnych informacji jest przeprowadzenie wywiadu gospodarczego dzięki usługom doświadczonych specjalistów. Takie działanie polega na pozyskiwaniu, przetwarzaniu oraz udostępnianiu informacji na temat podmiotu objętego badaniem w sposób tajny. Pozyskiwane są informacje z zakresu sytuacji prawnej, ekonomicznej i finansowej firmy. Takie badania zwykle wykonywane są w celu uzyskania pewności co do przyszłej współpracy z danym kontrahentem, ale głównie do uzyskania przewagi nad konkurencją. Jest to jednak najczęściej na tyle kosztowna usługa, że zdecydować się na nią mogą tylko firmy o ugruntowanej pozycji rynkowej i dysponujące odpowiednim kapitałem na pokrycie kosztów obsługi.
Nieuczciwa konkurencja – jak się przed tym bronić?
Analogicznie do sytuacji opisanej wyżej, nasza firma również może paść ofiarą nieuczciwej konkurencji oraz działań inwigilacyjnych. W tym celu należy odpowiednio zabezpieczyć się przed ewentualnym wyciekiem informacji. Jak to zrobić skutecznie? Przede wszystkim zadbać o zaufanie wobec swoich własnych pracowników, zabezpieczając się odpowiednią klauzulą zaufania, podpisaną przez wszystkie zatrudnione osoby. Wówczas w razie wycieku informacji i przeprowadzonego dochodzenia wyjaśniającego, można żądać zadośćuczynienia.
Dodatkowo systemy, którymi posługuje się nasza działalność, powinny być odpowiednio zabezpieczone, najlepiej za pośrednictwem doświadczonej firmy informatycznej. W świecie zaawansowanej cyfryzacji, włamanie się do określonych systemów jest nagminne, a to sprzyja wyciekowi informacji poufnych, których ujrzenie światła dziennego mogłoby oznaczać duże problemy wizerunkowe ale również straty w sprzedaży. Konkurencja na rynku, bez względu na rodzaj wykonywanej działalności zawsze dąży do tego, by uzyskać przewagę nad innymi firmami, dlatego czasem pojawiają się nieuczciwe działania, np. fałszywe oznaczanie pochodzenia sprzedawanych produktów, jako produkowane w Polsce, tymczasem sprowadzane są np. z Chin. To pozwala na generowanie większych zysków mniejszym kosztem, co stawia uczciwe przedsiębiorstwa na stratnej pozycji.
Najlepszą jednak obroną przed nieuczciwą konkurencją jest baczna jej obserwacja i wyciąganie wniosków na przyszłość, ponieważ nieuczciwe i niezgodne z prawem praktyki często są potem źródłem poważnych problemów z prawem i kończą się nierzadko zamknięciem działalności. Pozycja na rynku nie buduje się na oszustwach, przekrętach i nieuczciwych zagrywkach wobec konkurencji – obserwacja, a nawet sięgnięcie po profesjonalny wywiad gospodarczy są jak najbardziej akceptowalne, natomiast warto pamiętać o uczciwości w swoich działaniach i nie wykraczanie poza sferę legalności prawnej.
Czego można nauczyć się od konkurencji?
Konkurencja na rynku to zjawisko niepodlegające żadnym wątpliwościom – nasycenie towarów i usług na praktycznie każdej płaszczyźnie jest faktem, z którym musi mierzyć się każdy przedsiębiorca. Jednak by skutecznie konkurować o względy i pieniądze klientów, trzeba wiedzieć jak to robić, a co do tego konieczne, mieć odpowiednią wiedzę. Szkolenia z tematyki skutecznego marketingu i zgłębianie tajników funkcjonowania rynku powinny stać się obowiązkowym elementem prowadzenia działalności przez każdego, komu zależy na optymalizacji kosztów, generowania większych zysków oraz rozwijania swojej firmy.
Jeżeli przedsiębiorca obierze taktykę opierającą się na tym, że konkurenci nie są jego wrogiem, a mogą być sprzymierzeńcem, może okazać się, że zyska on wiele istotnych i przydatnych informacji pozwalających na zyskanie wygranej pozycji na rynku. Konkurencja to bardzo cenne źródło wiedzy, szczególnie dla początkujących firm które chciałyby w przyszłości dorównać gigantom – metody działania jak i obrana taktyka może stanowić inspirację do wprowadzenia ich w zmodyfikowanej wersji do naszej własnej firmy. Inspirowanie się jednak powinno mieć swoje granice, by nie opierać działalności na kopiowaniu innej firmy – pójście własną drogą w przedsiębiorstwie bywa trudne, jednak w oparciu o dobry jakościowo produkt czy usługę nawet konkurencja na danej płaszczyźnie przestaje mieć aż tak wielkie znaczenie. Najlepiej jest skupić się właśnie na rozwoju swojej działalności, zamiast obsesyjnie obserwować konkurencję i jej poczynania – inspirowanie się jest pożyteczne, jednak w granicach zdrowego rozsądku.
O autorze:
Aleksandra Karcz – pisarka, felietonistka.
Absolwentka Akademii Ekonomiczno Humanistycznej w Warszawie.
Źródło:
- Konkurencja i przedsiębiorczość, Israel Kirzner, wyd. Fijorr, 2010 r.
Najnowsze komentarze