Jak wygląda struktura zatrudnienia w Polsce?

Struktura zatrudnienia to podział ludności pod względem rodzaju wykonywanej pracy. Najczęściej spotykaną wersją tej klasyfikacji jest trójsektorowy podział zatrudnienia ludności na usługi, przemysł i rolnictwo. Do kategorii usług wlicza się osoby wykonujące pracę, która polega na materialnym lub niematerialnym zaspokajaniu potrzeb społeczeństwa. Wliczane są do niej usługi handlowe, bankowe, komunikacyjne, medyczne oraz wiele innych. Bardziej skomplikowana jest definicja przemysłu, ponieważ według oficjalnych danych do tej kategorii zaliczamy osoby wykonujące zawody polegające na wytwarzaniu dóbr materialnych, wydobywaniu surowców mineralnych oraz ich przetwarzaniu. Ostatnim działem gospodarki jest rolnictwo, które polega na uprawianiu roślin, hodowli zwierząt oraz łowiectwie i rybołówstwie.

Jak zmieniała się struktura zatrudnienia w Polsce na przestrzeni lat?

Struktura zatrudnienia ludności zmienia się wraz z rozwojem gospodarczym każdego państwa. Za państwa wysoko rozwinięte uznaje się takie, w których dominująca część miejsc pracy należy do działu usług, natomiast rolnictwo stanowi niewielki odsetek. Z kolei państwami słabo rozwiniętymi gospodarczo są te kraje, w których większość populacji jest zatrudniona w rolnictwie, natomiast najmniejsza część w usługach. W obu przypadkach przemysł powinien stanowić drugą siłę zatrudnienia w państwie.

W Polsce przed 1989 rokiem największa część ludności pracowała w rolnictwie, ponad 30% w przemyśle, natomiast najmniej w dziale usług. Sytuacja ta zmieniała się z upływem czasu. Dominującą rolę uprawy roślin i hodowli zwierząt przejął sektor usług. Procentowy udział zatrudnienia w przemyśle od kilkunastu lat utrzymuje się na podobnym poziomie i wynosi około 30%. Obecnie uznaje się, że w dziale usług zatrudnione jest blisko 60% ludności Polski, a liczba ta rośnie każdego roku.

Struktura zatrudnienia w Polsce z podziałem na województwa

Różnice w procentowym udziale każdego działu gospodarki, występują również w poszczególnych województwach. Największym procentowym udziałem sektora usług charakteryzują się województwa:

• Mazowieckie,
• pomorskie,
• zachodnio-pomorskie,
• dolnośląskie.

Widoczny jest podział na Polskę wschodnią i zachodnią. W województwach podkarpackim, małopolskim, lubelskim oraz podlaskim udział rolnictwa w strukturze zatrudnienia jest największy i wynosi od 15% do 25%. Charakterystyczny jest również największy udział działu przemysłu w strukturze zatrudnienia, w województwach leżących na terenie historycznego Śląska. W dolnośląskim, opolskim oraz śląskim procentowy udział przemysłu i budownictwa waha się od 25% do 40%.

Struktura bezrobocia w Polsce

W styczniu 2021 stopa bezrobocia w Polsce wyniosła 6,5%, co oznacza że w porównaniu z grudniem poprzedniego roku nastąpił wzrost o 0,3 punktu procentowego. Najmniejsza liczba osób zarejestrowanych w urzędzie pracy, jako bezrobotni jest w województwie wielkopolskim, gdzie wynik ten wynosi 3,9%. Kolejne województwa z najniższym poziomem bezrobocia to śląskie, mazowieckie oraz małopolskie. Na drugim biegunie znajduje się województwo warmińsko-mazurskie ze stopą bezrobocia wynoszącą 10,6%. Równie ciekawie prezentuje się podział na poszczególne miasta. Według danych z 2021 roku miastem wojewódzkim z najmniejszą liczbą bezrobotnych były Katowice (1,8%). Drugie i trzecie miejsce należy do Warszawy oraz Poznania – kolejno 1,9% i 2,1%.

O czym świadczy struktura zatrudnienia?

Źródło: Freepik.com

Struktura zatrudnienia w Polsce pozwala zobrazować rodzaj działu gospodarki, który dominuje w poszczególnych województwach. Duże znaczenie mają czynniki historyczne, związane bezpośrednio z sektorem, który dominował na określonym terenie od setek lat. Trend zmniejszającej się roli rolnictwa, w strukturze zatrudnienia w Polsce, jest przez specjalistów określany mianem pozytywnego, ponieważ podobnymi współczynnikami mogą się pochwalić wysoko rozwinięte kraje z całego świata. Pozytywna tendencja zmiany trójstopniowego podziału sektorów zatrudnienia nie wpływa niestety na poziom bezrobocia, który od kilku lat utrzymuje się na podobnym poziomie.

Źródła:

• https://zpe.gov.pl/a/struktura-zatrudnienia-i-problem-bezrobocia-w-polsce/DKBnp9pW8,
• https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/bezrobocie-rejestrowane/stopa-bezrobocia-rejestrowanego-w-latach-1990-2021,4,1.html.