Gospodarka jest istotnym elementem życia społecznego, którego głównym celem jest zaspokojenie potrzeb określonej populacji. W związku z tym, powstało wiele poglądów, które regulują relacje pomiędzy gospodarką, a społeczeństwem. Jednym z nich jest liberalizm gospodarczy. Jakie są jego cechy charakterystyczne i jak wygląda polityka liberalna? Dowiedz się!
Działalność gospodarcza państwa
Mianem gospodarki określa się całokształt działalności gospodarczej prowadzonej w danym regionie, kraju lub na świecie. Działalność ta polega na wytwarzaniu dóbr i świadczeniu usług, które odpowiadają na zapotrzebowanie ludzkości.
Za trzy podstawowe elementy funkcjonujące w ramach działalności gospodarczej wyróżnia się:
- rolnictwo,
- przemysł,
- usługi.
Szczególnie rozbudowanym elementem tej działalności są usługi, do których należy zaliczyć m.in. handel, transport, świadczenie pomocy prawnej i opieki zdrowotnej, działalność edukacyjną itp.
Czym jest liberalizm gospodarczy?
Liberalizm gospodarczy jest poglądem, według którego gospodarka powinna sama, bez jakichkolwiek ingerencji zewnętrznych, dążyć do równowagi i rozwoju. Jest to związane z tzw. niewidzialną ręką rynku, która samodzielnie doprowadza do odpowiedniego poziomu alokacji zasobów gospodarczych. Liberalizm gospodarczy jest oparty o przekonanie, że zarówno państwo, jak i instytucje zajmujące się kwestiami społecznymi, politycznymi lub gospodarczymi, nie powinny angażować się w procesy zachodzące w gospodarce.
Za przeciwieństwo liberalizmu gospodarczego można uznać politykę gospodarczą, która zajmuje się opisywaniem i wyjaśnianiem tego, jak państwo oddziałuje na gospodarkę i jakimi instrumentami się w tym celu posługuje.
Kiedy narodziła się doktryna liberalizmu gospodarczego
Liberalizm gospodarczy ukształtował się na przełomie XVII i XVIII wieku w Wielkiej Brytanii, a także w XVIII wieku w Niemczech i we Francji. Uważa się, że źródeł powstania doktryny liberalizmu gospodarczego, należy upatrywać właśnie w poglądach fizjokratów francuskich oraz angielskiej, klasycznej ekonomii politycznej. Obydwie doktryny narodziły się w XVIII wieku. Za głównych teoretyków liberalizmu gospodarczego uważa się m.in.:
- Adama Smitha,
- Davida Ricardo,
- Davida Hume,
- J.S. Milla,
- Friedricha von Hayeka.
Angielska ekonomia polityczna
Odnosząc się do liberalizmu gospodarczego, należy nawiązać do angielskiej, klasycznej ekonomii politycznej. Według wielu badaczy, jest ona istotnie powiązana z liberalizmem. Według założeń anielskiej, klasycznej ekonomii politycznej, życie gospodarcze ma charakter obiektywny. Oznacza to, że jest ono niezależne od woli ludzi. Odpowiedzialny za powstanie koncepcji klasycznej ekonomii politycznej Adam Smith uważał, że państwo pod żadnym pozorem nie powinno ingerować w gospodarkę, a jego rola powinna się ograniczać tylko do ochrony granic państwa i stania na straży jego wewnętrznego porządku prawnego. Jeżeli chodzi o podejmowane działania gospodarcze, to powinny być one jednym z najważniejszych praw człowieka. Wynika to z tego, iż w opinii Adama Smitha jednostka, która kierowała się interesami osobistymi osiągnęła w tym zakresie sukces, to przyniesie ona duże korzyści dla ogółu społeczeństwa.
Polityka liberalna i jej związek z liberalizmem gospodarczym
Źródło: Freepik.com
Na rozwój liberalizmu gospodarczego w istotny sposób wpłynęła polityka liberalna, której nadrzędną wartością jest wolność. Polityka liberalna za najważniejsze wartości ceni sobie: indywidualizm, demokracje, prawa obywatelskie, wolny rynek oraz własność prywatną. Właśnie z tego powodu, wartości polityki liberalnej można upatrywać w liberalizmie gospodarczym. Według założeń liberalizmu gospodarczego, istnieją główne sfery życia społecznego, które dążą do pełnej wolności. Należą do nich:
- Wolność jednostki – czyli wolny przepływ siły roboczej, brak podporządkowania osobistego;
- wolność działalności gospodarczej – wolność przemysłowa;
- wolność handlowa – swobodny przepływ towarów, zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz państwa, czy też drogą morską.
Najnowsze komentarze