Na czym polegają badania nieniszczące?

Badania

Badania nieniszczące pozwalają ustalić parametry i szczegółowy opis fizyczny badanego materiału na każdym etapie produkcji. Wykorzystują one metody, niemające wpływu na zdolności wytrzymałościowe i eksploatacyjne badanych konstrukcji. Żadna próbka nie ulega zniszczeniu podczas badania, stąd ich nazwa. Warto przeprowadzać badania nieniszczące, ponieważ dzięki nim można sprawdzić m.in. sprawność maszyn, własności użytkowe obiektów oraz stan makrostruktury lub mikrostruktury używanych materiałów. Poniżej omawiamy poszczególne metody badań pomagające w prawidłowym funkcjonowaniu sprzętu w każdym przedsiębiorstwie.

Metoda wizualna

Metod badań nieniszczących jest kilka. Najważniejszą z nich jest metoda wizualna (VT), która polega na sprawdzeniu, czy na powierzchni badanego obiektu występują nieciągłości lub niedoskonałości kształtu (mogą to być np. pęknięcia i podtopienia brzegowe) i w następnej kolejności – zmierzeniu ich charakterystycznych wymiarów. Badanie odbywa się z wykorzystaniem przyrządów optycznych lub optoelektronicznych, takich jak: boroskopy, fiberoskopy czy wideoskopy, ale można je przeprowadzić również nieuzbrojonym okiem.

Metoda penetracyjna i magnetyczno-proszkowa

Badanie penetracyjne (PT) oraz badanie magnetyczno-proszkowe (MT) należą do metod powierzchniowych. Pierwsze z nich polega na wnikaniu cieczy do wąskich przestrzeni i wznoszeniu się wbrew sile ciężkości. Dzięki niemu możliwe jest wykrycie wszelkiego rodzaju pęknięć i przyklejeń spawalniczych.

Badanie MT wzbudza natomiast pole magnetyczne (mające dostatecznie duży strumień indukcji) w badanych obiektach ferromagnetycznych, co pozwala wykryć nieciągłości wychodzące na powierzchnię lub podpowierzchniowe do ok. 2 mm głębokości. Metoda MT jest bardzo szybka i oferuje natychmiastowy wynik.

Metoda radiograficzna i ultradźwiękowa

Do grupy metod objętościowych zalicza się badanie radiograficzne (RT) oraz badanie ultradźwiękowe (UT). Oba są wzajemnie uzupełniającymi się sposobami badania objętości obiektów, dlatego często stosowane są jednocześnie, w celu podwyższenia wiarygodności wyniku badania. Badanie RT jest wykorzystywane m.in. w przemyśle maszynowym, lotniczym czy elektronicznym, aby wykryć nieciągłości wykonawcze oraz eksploatacyjne, do których zalicza się pęknięcia, pustki czy wady powierzchniowe.

W badaniach UT korzysta się ze zjawisk akustycznych, zachodzących w badanych obiektach. Podczas wykonywania badania tą metodą wprowadza się fale mechaniczne do materiału, a następnie obserwuje czas przejścia fali oraz jej amplitudy, zmiany amplitudy fali, która penetruje daną przestrzeń, a także czas przejścia i zmianę fazy dla fal dyfrakcyjnych powstających na krawędziach nieciągłości. – Badanie UT pozwala ustalić lokalizację oraz określić rozmiar nieciągłości znajdujących się w środku badanego materiału – wyjaśnia ekspert z firmy EC Test Systems, która specjalizuje się w dostarczaniu rozwiązań pomiarowych, diagnostycznych oraz symulacyjnych z zakresu drgań i akustyki.