Stopa procentowa – co to jest i na co wpływa?

Stopy procentowe mają duży wpływ na gospodarkę każdego kraju. Jednocześnie przekładając się na stan naszych finansów. W momencie, gdy te zaczynają maleć, dochodzi do obniżenia opłat powiązanych z kredytami. Jednak na jakiej zasadzie działają stopy procentowe i czym są?

Czym jest stopa procentowa?

Stopa procentowa to nic innego jak koszt kredytu w rocznym zestawieniu. W naszym, kraju stopy te ustala Rada Polityki Pieniężnej, a do najważniejszych należą stopy procentowe Banku Centralnego. Ponieważ to one wyznaczają koszt, który będą musiały ponieść banki komercyjne, chcące otrzymać pieniądze z Narodowego Banku Polskiego. A następnie kliencie banku, którym wezmą kredyt. Działa to tak, że poziom stóp procentowych ustalany jest poprzez wyznaczenie oprocentowania papierów wartościowych wyemitowanych przez NBP, tj. pożyczki dla danego banku.

Dodatkowo, stopy procentowe mają wpływ na konta oszczędnościowe, czy lokaty. Im stopa jest wyższa, tym jest większy zarobek dla klienta. Stopy procentowe bardzo mocno wpływają na podaż pieniądza. Im stopa jest niższa, tym więcej mamy pieniędzy, jeśli stopa jest wysoka to pieniędzy mamy mniej. Jeśli mamy zamiar pożyczać pieniądze od banków, warto to robić, gdy stopy procentowe są niskie. Jednak gdy chcemy oszczędzać, warto poczekać na podniesienie stopy procentowej.

Co ma wpływ na stopy procentowe?

Jak zostało wyżej wspomniane, decyzje na temat stopy procentowej podejmuje Rada Polityki Pieniężnej. Warto dodać, że powinna być ona niezależna od organów RP. Jednak na ich decyzje ma wpływ wiele różnych czynników. Jednym z najważniejszych jest inflacja, która powinna być stale kontrolowana i utrzymywana na stałym poziomie. Gdy mamy do czynienia z wysoką inflacją, to zadaniem Rady jest tak podwyższyć stopy, by obniżyć podaż pieniądza.

Następnym czynnikiem jest wzrost gospodarczy, nie może on jednak wpływać na utrzymanie stabilnej inflacji. Tak, więc stopy utrzymuje się na miarę niskim poziomie. Skutkiem tego są w miarę tanie kredyty, dzięki którym gospodarka może się rozwijać. Jak na większość dziedzin naszego, życia tak i na oprocentowanie duży wpływ ma polityka. Nierzadko dochodzi do sytuacji, gdzie to rząd wyznacza podaż pieniądza, a nie organ, jakim jest Bank Centralny. Dobrym przykładem takiej sytuacji jest Turcja, która boryka się z potężnym zagrożeniem i straszną inflacją.

Podstawowe stopy procentowe

Do podstawowych stóp procentowych NBP możemy zaliczyć:

• Stopa lombardowa – określa ona cenę, po której NBP, będzie udzielać pożyczek bankom komercyjnym pod zastaw papierów wartościowych, Jest to najważniejsze oprocentowanie na rynku. W dużej ilości wypadków cena pieniądza nie powinna przekraczać stopy lombardowej. Pierwszy raz ustalona w 1992 r.
• Stopa referencyjna – wyznacza się nią najniższą cenę, organizacji operacji wykonywanych pomiędzy bankami. Operację najczęściej dotyczą sprzedaży papierów wartościowych o krótkim terminie. Pierwszy raz ustalona w 1998 r.
• Stopa redyskontowa – służy do wyznaczenia ceny, skupowania weksli przez bank centralny od banków komercyjnych. Natomiast bank komercyjny nabywa je od klientów danego banku. Pierwszy raz ustalona w 1989 r.
• Stopa depozytowa – stopa określająca oprocentowanie depozytów jednodniowych, jakie pozostawiają banki komercyjne w banku centralnym. Posiada najmniejsze z możliwych oprocentowań występujących na bankowym rynku. Pierwszy raz ustalona w 2001 r.
• Stopa dyskonta weksli – zostaje naliczona w momencie, gdy bank komercyjny oddaje do banku centralnego weksle nabyte od klientów. Przez niską popularność weksli w naszym kraju stopa ta nie ma znaczenia w polityce monetarnej NBP.

Kredyt, a stopa procentowa

Źródło: Freepik.com

Koszt kredytu w dużej mierze zależny jest od stopy procentowej, w szczególności dotyczy to kredytów hipotecznych, ponieważ tutaj prowizja banku jest strasznie niska. W każdej umowie, dotyczącej kredytu znajduje się informacja o oprocentowaniu, który zależy od stawki WIBOR (wartość pożyczki, która odbywa się między bankami i zależna jest od stóp procentowych, jakie są w NBP).

Warto wziąć pod uwagę, także fakt, że przy wysokiej inflacji zwiększają się pensje obywateli tego kraju. Jednak taka sytuacja może bardzo szybko doprowadzić do katastrofalnych skutków. Stopy procentowe brane są także pod uwagę przy pożyczkach pozabankowych, czy kredytach konsolidacyjnych. W tych wypadkach nie jest to, aż tak bardzo istotne, ponieważ znaczny koszt pożyczki tworzy prowizja.