Umowy o dzieło – co warto o nich wiedzieć?

Na tym zdjęciu widać kobietę podpisującą umowę o dzieło. Kobieta wygląda na zadowoloną i pewną siebie, co może sugerować, że jest zadowolona z zawarcia tej umowy i widzi w niej korzyści dla swojego biznesu lub kariery zawodowej. Umowa o dzieło, którą podpisuje, może zawierać ważne informacje dotyczące zakresu zadań, wynagrodzenia i czasu trwania umowy. Zdjęcie to może stanowić inspirację dla osób, które chcą poznać szczegóły dotyczące umów o dzieło, jakie prawa i obowiązki przysługują wykonawcom i zamawiającym oraz jakie elementy powinna zawierać umowa o dzieło. To zdjęcie idealnie oddaje atmosferę związaną z zawarciem umowy o dzieło i może być inspiracją dla osób, które pragną rozpocząć współpracę na podstawie tego typu umowy.

Cześć! Jako 24-latek, z pewnością zetknąłem się już z różnymi formami współpracy z pracodawcami. Dziś opowiem Wam o umowach o dzieło – na czym polegają, jak różnią się od innych umów i co warto o nich wiedzieć. Przygotujcie się na garść praktycznych informacji!

Co to jest umowa o dzieło?

Co to jest umowa o dzieło? Umowa o dzieło to jedna z popularnych form zatrudnienia, szczególnie wśród młodych osób. Polega na zleceniu przez jedną stronę (zleceniodawcę) wykonania określonego dzieła (czyli konkretnej usługi lub produktu) drugiej stronie (zleceniobiorcy). Warto zaznaczyć, że dzieło musi być ostateczne i namacalne, a umowa musi określać jego wynagrodzenie.

Umowa o dzieło a umowa o pracę

Umowa o dzieło różni się od umowy o pracę pod wieloma względami. Przede wszystkim, umowa o pracę jest zawierana na czas określony lub nieokreślony i wiąże się z określeniem wymiaru czasu pracy. Umowa o dzieło natomiast dotyczy konkretnego zadania, które ma być wykonane w określonym czasie. Ponadto, umowa o pracę zapewnia większe prawa pracownicze, takie jak urlopy, zwolnienia lekarskie i ochronę przed wypowiedzeniem.

Umowa zlecenie a umowa o dzieło

Warto również porównać umowę o dzieło z umową zlecenie. Umowa zlecenie polega na zleceniu wykonania konkretnej usługi, ale nie jest związana z konkretnym efektem końcowym. W przypadku umowy o dzieło, wynagrodzenie jest ściśle związane z wykonaniem dzieła, podczas gdy umowa zlecenie opiera się na czasie poświęconym na wykonanie zadania. Umowa zlecenie może również wiązać się z większą kontrolą zleceniodawcy nad wykonaniem zadania.

Na obrazku widać dłonie mężczyzny, który podpisuje umowę o dzieło. Źródło: Vecteezy

Jakie są najważniejsze różnice między umową o dzieło a umową zlecenie?

Najważniejsze różnice między umową o dzieło a umową zlecenie to:

  • Efekt końcowy. Umowa o dzieło dotyczy wykonania konkretnego, ostatecznego dzieła (np. opracowanie projektu, stworzenie strony internetowej), podczas gdy umowa zlecenie polega na wykonaniu usługi, która niekoniecznie musi prowadzić do namacalnego efektu końcowego (np. doradztwo, konsultacje).
  • Wynagrodzenie. W przypadku umowy o dzieło wynagrodzenie jest związane z wykonaniem dzieła, a w umowie zlecenie wynagrodzenie jest zwykle oparte na czasie poświęconym na wykonanie zadania (np. stawka godzinowa).
  • Podatek dochodowy. W przypadku umowy o dzieło podatek dochodowy (PIT) jest zryczałtowany na 19% i nie ma możliwości odliczenia kosztów uzyskania przychodu. W przypadku umowy zlecenie, podatek dochodowy wynosi 17% lub 32% (w zależności od progów podatkowych) i można odliczyć koszty uzyskania przychodu.
  • Składki na ubezpieczenie społeczne. W przypadku umowy zlecenie składki na ubezpieczenie społeczne (ZUS) są obowiązkowe, chyba że zleceniobiorca jest zwolniony z tego obowiązku (np. student do 26 roku życia). W przypadku umowy o dzieło, składki na ubezpieczenie społeczne są płatne tylko wtedy, gdy charakter wykonywanej pracy odpowiada pracy na podstawie umowy o pracę.
  • Prawa pracownicze. Umowy zlecenie dają zleceniobiorcom pewne prawa pracownicze, takie jak płatne zwolnienie w przypadku choroby czy prawo do urlopu wypoczynkowego, ale w mniejszym stopniu niż w przypadku umowy o pracę. Natomiast umowa o dzieło nie przewiduje żadnych praw pracowniczych.
  • Samodzielność i kontrola. W przypadku umowy o dzieło zleceniobiorca ma większą swobodę w wyborze sposobu wykonania zadania, podczas gdy w przypadku umowy zlecenie zleceniodawca może mieć większą kontrolę nad realizacją zlecenia.

Kiedy umowa o dzieło?

Zastanawiasz się, kiedy umowa o dzieło może być dla Ciebie najlepszym wyborem? Oto kilka sytuacji, w których warto rozważyć taką formę współpracy:

  1. Jesteś freelancerem i realizujesz konkretne projekty dla różnych klientów.
  2. Chcesz podjąć pracę dodatkową, niezwiązaną z Twoim głównym zatrudnieniem.
  3. Realizujesz zadania o charakterze jednorazowym, np. remont mieszkania.
  4. Masz do wykonania konkretne zadanie, które nie wymaga stałej obecności w miejscu pracy.

Czy umowa o dzieło może być zmieniona na umowę zlecenie?

Tak, umowa o dzieło może być zmieniona na umowę zlecenie, ale wymaga to porozumienia między zleceniodawcą a zleceniobiorcą. Aby dokonać takiej zmiany, należy:

  • Rozwiązać dotychczasową umowę o dzieło. W pierwszej kolejności, obie strony muszą rozwiązać istniejącą umowę o dzieło. Można to zrobić za porozumieniem stron, na mocy postanowień zawartych w umowie lub z uwzględnieniem przepisów prawa.
  • Zawrzeć nową umowę zlecenie. Następnie, zleceniodawca i zleceniobiorca powinni zawrzeć nową umowę, tym razem w formie umowy zlecenie. Warto pamiętać, że umowa zlecenie różni się od umowy o dzieło pod względem praw i obowiązków stron, a także przepisów podatkowych i ubezpieczeniowych.

Przy zmianie umowy o dzieło na umowę zlecenie istotne jest, aby obie strony były świadome zmiany warunków, takich jak sposób wynagradzania, prawa pracownicze czy sposób rozliczania podatków i ubezpieczenia społecznego. Obie strony powinny również upewnić się, że nowa umowa zlecenie jest zgodna z obowiązującymi przepisami prawa oraz odpowiada charakterowi wykonywanej pracy.

Aktualności dotyczące umów o dzieło

Warto być na bieżąco z przepisami dotyczącymi umów o dzieło, gdyż mogą one ulegać zmianom. Na przykład, od stycznia 2021 roku wprowadzono nowe zasady dotyczące składek na ubezpieczenie społeczne dla umów o dzieło. Zmiana ta wpłynęła na sposób opodatkowania umów o dzieło, dlatego warto być świadomym takich zmian i ich wpływu na Twoją sytuację.

Warto pamiętać

Umowa o dzieło to interesująca opcja dla osób, które chcą realizować konkretne projekty bez związku z określonym wymiarem czasu pracy. Różni się od umowy o pracę i umowy zlecenie pod względem wynagrodzenia, praw pracowniczych i kontroli nad wykonaniem zadania. Pamiętaj, aby być na bieżąco z przepisami i zmianami dotyczącymi umów o dzieło, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek i kłopotów związanych z opodatkowaniem czy ubezpieczeniem społecznym.

Mam nadzieję, że te informacje o umowach o dzieło są dla Ciebie przydatne i pomogą Ci wybrać odpowiednią formę współpracy z pracodawcami. Powodzenia!