Rodzaje umów o pracę w Polsce w 2023 roku – warto je znać

Na zdjęciu widać mężczyznę, który podpisuje umowę o pracę z pracodawcą. Obaj stoją za biurkiem, na którym leżą dokumenty i długopis. Mężczyzna wydaje się skupiony, a pracodawca patrzy na niego z uśmiechem, sugerując przyjazną atmosferę podczas podpisywania umowy.

W 2023 roku na polskim rynku pracy istnieje wiele rodzajów umów o pracę, które różnią się między sobą pod względem obowiązków i praw pracownika oraz pracodawcy. W artykule omówimy charakterystykę umów o pracę, ich rodzaje oraz elementy, które muszą się w nich znaleźć. Poznaj rodzaje umowy o pracę. Oto charakterystyka umów o pracę.

Rodzaje umów o pracę

W Polsce wyróżniamy kilka rodzajów umów o pracę. Najważniejsze z nich to:

  1. Umowa o pracę na czas nieokreślony. Jest to najbardziej stabilna forma zatrudnienia. Pracownik oraz pracodawca nie są związani żadnym terminem zakończenia współpracy. Umowa taka może zostać rozwiązana przez obie strony z zachowaniem okresu wypowiedzenia.
  2. Umowa o pracę na czas określony. Umowa zawierana na określony okres czasu. Po upływie tego terminu, umowa wygasa automatycznie, chyba że strony zdecydują się na przedłużenie współpracy.
  3. Umowa o pracę na czas określony z okresem próbnym. Odmiana umowy na czas określony, która zawiera dodatkowy okres próbny. W czasie trwania okresu próbnego, strony mają prawo rozwiązać umowę z krótszym okresem wypowiedzenia.
  4. Umowa o pracę na zastępstwo. Umowa zawierana w celu zastąpienia innego pracownika w czasie jego nieobecności, np. podczas urlopu macierzyńskiego.
  5. Umowa o pracę na okres próbny. Umowa zawierana na okres próbny, który może trwać od jednego do trzech miesięcy. Po zakończeniu okresu próbnego, pracodawca może zdecydować się na przedłużenie umowy o pracę na czas nieokreślony, czas określony lub zakończyć współpracę z pracownikiem.

Na fotografii widać ręce dwóch osób, które właśnie podpisują umowę o pracę. Zdjęcie jest zrobione z bliska, dzięki czemu widać szczegóły dokumentu oraz długopisu. Tło zdjęcia jest niewyraźne, co skupia uwagę na samym akcie podpisywania umowy. Źródło: Vecteezy

Elementy umowy o pracę

Co powinna zawierać umowa o prac? Umowa o pracę powinna zawierać kilka podstawowych elementów, które są wymagane przez prawo. Elementy umowy o pracę to:

  • dane stron umowy;
  • rodzaj umowy o pracę;
  • miejsce wykonywania pracy;
  • zakres obowiązków pracownika;
  • wynagrodzenie;
  • wymiar czasu pracy;
  • okres wypowiedzenia (w przypadku umów na czas nieokreślony, na czas określony z okresem próbnym oraz umów o pracę na okres próbny).

Umowa zlecenie

Warto zaznaczyć, że istnieją również inne formy umów, które nie są umowami o pracę, ale są stosowane w zatrudnieniu. Jednym z przykładów jest umowa zlecenie, która różni się od umowy o pracę m.in. brakiem niektórych praw pracowniczych, takich jak płatne urlopy czy ochrona przed zwolnieniem.

Różnice między umową zlecenie a umową o pracę

Umowa zlecenie różni się od umowy o pracę pod kilkoma względami:

  1. Brak niektórych praw pracowniczych. Osoby zatrudnione na podstawie umowy zlecenie nie mają prawa do niektórych świadczeń pracowniczych, takich jak płatny urlop wypoczynkowy, urlop macierzyński czy ochrona przed zwolnieniem.
  2. Elastyczność. Umowa zlecenie daje większą elastyczność zarówno pracodawcy, jak i pracownikowi. Pracodawca może zakończyć współpracę bez okresu wypowiedzenia, a zleceniobiorca ma większą swobodę w organizacji czasu pracy.
  3. Podatek dochodowy. W przypadku umowy zlecenie zleceniobiorca odprowadza podatek dochodowy na podstawie zryczałtowanego podatku (lub na podstawie skali podatkowej, jeśli zleceniobiorca złoży odpowiednie oświadczenie), co może wpłynąć na wysokość odprowadzanego podatku.
  4. Zasiłek chorobowy. Zleceniobiorcy nie mają prawa do wynagrodzenia za czas choroby, chyba że dobrowolnie przystąpili do ubezpieczenia chorobowego.

Elementy umowy zlecenie

Umowa zlecenie powinna zawierać takie elementy jak:

  • dane stron umowy (zleceniodawcy i zleceniobiorcy),
  • przedmiot zlecenia (czyli konkretne zadanie, które ma być wykonane),
  • termin wykonania zlecenia (data zakończenia lub określenie „do odwołania”),
  • wynagrodzenie za wykonanie zlecenia (kwota lub sposób określenia wynagrodzenia),
  • warunki rozwiązania umowy zlecenie.

Umowa zlecenie to popularna forma zatrudnienia, która różni się od umowy o pracę pod względem praw i obowiązków stron. Przed podpisaniem umowy zlecenie warto zastanowić się nad tym, czy jest to odpowiednia forma zatrudnienia dla danej sytuacji, a także dokładnie zapoznać się z jej treścią.

Czy zleceniobiorca może pracować dla kilku zleceniodawców jednocześnie?

Tak, zleceniobiorca może pracować dla kilku zleceniodawców jednocześnie. Umowa zlecenie daje zleceniobiorcy większą elastyczność w organizacji swojego czasu pracy, co pozwala na równoczesne realizowanie zadań dla różnych zleceniodawców. Warto jednak pamiętać, że zleceniobiorca powinien wywiązywać się z obowiązków wynikających z każdej umowy zlecenie i dbać o to, aby realizacja zadań dla jednego zleceniodawcy nie wpłynęła negatywnie na wykonanie zlecenia dla innego zleceniodawcy.

W niektórych przypadkach umowa zlecenie może zawierać postanowienia dotyczące konkurencji lub zakazu współpracy z innymi zleceniodawcami z określonej branży. Zleceniobiorca powinien zwrócić uwagę na takie klauzule w umowie i upewnić się, że równoczesna współpraca z innymi zleceniodawcami nie będzie naruszać warunków umowy zlecenia.

Aktualności

W 2022 roku wprowadzono zmiany w przepisach dotyczących umów o pracę na czas określony, które mają na celu ograniczenie nadużywania tego rodzaju umów przez pracodawców. Teraz łączny okres trwania umów na czas określony zawartych między tymi samymi stronami nie może przekraczać 33 miesięcy, a liczba tych umów nie może być większa niż 3.

Warto pamiętać

Polski rynek pracy oferuje różne rodzaje umów o pracę, które dostosowane są do potrzeb pracodawców i pracowników. Ważne jest, aby pamiętać o obowiązkowych elementach umowy o pracę oraz śledzićaktualności prawne, aby być na bieżąco z ewentualnymi zmianami w przepisach. Przed podpisaniem umowy warto dokładnie zapoznać się z jej treścią oraz zrozumieć swoje prawa i obowiązki wynikające z zawartej umowy.