Sztuka na horyzoncie inwestycji – czy warto inwestować w dzieła sztuki?

Artysta skupiony nad malowaniem obrazów

Inwestowanie w dzieła sztuki staje się coraz bardziej popularne. Składa się na to wiele czynników – od rosnącego zainteresowania sztuką, poprzez wysokie stopy zwrotu, aż po chęć posiadania czegoś unikalnego i pięknego. Ale czy inwestycja w dzieła sztuki jest dobrym pomysłem dla każdego?

Czym jest inwestowanie w dzieła sztuki?

Inwestowanie w sztukę to praktyka zakupu dzieł sztuki, takich jak obrazy, rzeźby, grafiki, fotografie, a nawet instalacje czy multimedia, z zamiarem zyskania finansowego poprzez ich odsprzedaż w przyszłości. To podejście do sztuki, które przede wszystkim traktuje ją jako aktywo inwestycyjne, podobnie jak akcje, nieruchomości czy złoto. Można powiedzieć, że inwestowanie w sztukę to połączenie pasji do sztuki i finansów, gdzie kluczowym celem jest generowanie zysku.

Najczęściej inwestycje w sztukę dotyczą sztuki współczesnej, z kilku powodów. Po pierwsze, jest to najbardziej dynamiczny segment rynku sztuki, z największą liczbą nowych prac i artystów. Po drugie, sztuka współczesna często porusza tematy i kwestie, które są na czasie, co dodatkowo zwiększa jej atrakcyjność dla inwestorów. Po trzecie, dzieła sztuki współczesnej są często tańsze niż dzieła starych mistrzów, co czyni je bardziej dostępnymi dla większej liczby inwestorów.

Jednakże, inwestowanie w sztukę nie ogranicza się tylko do sztuki współczesnej. Dzieła starych mistrzów, sztuka starożytna, a także rzadkie książki, rękopisy czy monety, mogą również stanowić atrakcyjne aktywa inwestycyjne. Wszystko zależy od wiedzy, zainteresowań i strategii inwestycyjnej danego inwestora.

To, co wyjątkowe w inwestowaniu w sztukę, to fakt, że inwestor staje się właścicielem unikalnego, często pięknego przedmiotu, który może cieszyć oko i ducha, a jednocześnie potencjalnie zwiększać swoją wartość. To różni inwestowanie w sztukę od inwestowania w inne aktywa, takie jak akcje czy nieruchomości, które nie dostarczają takiego doświadczenia estetycznego.

Kobieta, która z zainteresowaniem rozgląda się po galerii sztuki, gotowa zainwestować w dzieła artystyczne Źródło: Vecteezy

W jakie dzieła sztuki inwestować?

Oto kilka czynników, które powinny być brane pod uwagę przy wyborze dzieł sztuki do inwestycji:

  • Rozpoznawalność artysty. Im bardziej znany jest artysta, tym większą wartość może mieć jego dzieło.
  • Stan zachowania. Dzieło powinno być w dobrym stanie, aby nie traciło na wartości.
  • Rynek. Czy jest popyt na prace danego artysty? Czy są licytacje, na których jego prace są sprzedawane?
  • Autentyczność. Czy dzieło jest autentyczne? Czy jest certyfikat autentyczności?

Inwestycja w obrazy – na co zwrócić uwagę?

Inwestycja w obrazy to często wybór inwestorów w sztukę. Przy zakupie obrazu warto zwrócić uwagę na kilka rzeczy:

  • Styl artysty. Czy jest on modny i czy ma szanse pozostać na topie w przyszłości?
  • Wielkość obrazu. Wielkie obrazy są trudniejsze do przechowywania, ale mogą być bardziej efektowne.
  • Materiały. Czy użyte materiały są trwałe i czy obraz nie zniszczy się z czasem?
  • Temat. Czy temat obrazu jest uniwersalny i czy będzie się podobał potencjalnym nabywcom?

Inwestycje w sztukę a ryzyko

Inwestowanie w sztukę, jak każda forma inwestowania, niesie ze sobą pewne ryzyko. Wartość dzieła sztuki może zarówno wzrosnąć, jak i spaść. W rzeczywistości, dynamika cen na rynku sztuki może być bardziej niestabilna niż na innych rynkach inwestycyjnych. To wynika z faktu, że wartość dzieła sztuki jest nie tylko funkcją jego jakości artystycznej, ale także jest silnie zależna od mody i trendów na rynku sztuki, które mogą szybko się zmieniać.

Na przykład, popularność konkretnego artysty lub stylu sztuki może gwałtownie wzrosnąć, co prowadzi do wzrostu cen ich prac. Ale równie szybko, ta popularność może spaść, co prowadzi do spadku wartości inwestycji. Ponadto, istnieje ryzyko związane z autentycznością dzieła sztuki, jego stanem zachowania, a także ryzyko kradzieży lub uszkodzenia.

Jednak warto pamiętać, że inwestowanie w sztukę to nie tylko ryzyko, ale także możliwość uzyskania wysokich zysków. Historycznie, niektóre inwestycje w sztukę przyniosły zwrot rzędu tysięcy procent. Przykładowo, obraz „Portrait of an Artist (Pool with Two Figures)” Davida Hockneya został zakupiony za 20,000 dolarów w 1972 roku, a sprzedany za 90,3 miliona dolarów w 2018 roku.

Dlatego, mimo ryzyka, inwestowanie w sztukę może być atrakcyjną opcją dla inwestorów szukających zróżnicowania swojego portfela inwestycyjnego. Właśnie dlatego, inwestycje w sztukę nie powinny stanowić całego portfela inwestycyjnego, ale mogą być jednym z jego elementów, obok bardziej tradycyjnych form inwestowania, takich jak akcje, obligacje, nieruchomości czy surowce. W ten sposób, potencjalne straty na rynku sztuki mogą być zrównoważone zyskami z innych inwestycji.

Aktualności z rynku sztuki

W 2023 roku obserwujemy rosnące zainteresowanie sztuką cyfrową i NFTs (non-fungible tokens). Dzieła sztuki cyfrowe sprzedają się za rekordowe kwoty, co otwiera nowe możliwości dla inwestorów.

Warto wiedzieć

  1. Edukacja i badań. Aby efektywnie inwestować w sztukę, niezbędne jest posiadanie solidnej wiedzy o rynku sztuki, w tym znajomość różnych stylów, okresów i artystów. Ważne jest również zrozumienie, jakie czynniki wpływają na wartość dzieła sztuki. Wiedza ta może być zdobyta poprzez edukację formalną (np. studia z historii sztuki), uczestnictwo w aukcjach, wystawach, targach sztuki, a także poprzez samodzielne badania i naukę.
  2. Doradztwo. Jeśli nie posiadasz odpowiedniego doświadczenia lub wiedzy, warto skorzystać z usług profesjonalnego doradcy ds. sztuki. Doradca ten może pomóc w navigacji po skomplikowanym świecie rynku sztuki, doradzając w kwestiach takich jak autentyczność, wartość dzieła, a nawet pod kątem potencjalnych trendów na rynku.
  3. Autentyczność i pochodzenie. Przed zakupem dzieła sztuki, ważne jest, aby dokładnie zbadać jego autentyczność i pochodzenie (proweniencję). To może wymagać ekspertyz, które potwierdzą autentyczność dzieła, oraz dokumentacji, która potwierdzi jego historię i pochodzenie.
  4. Zabezpieczenie i konserwacja. Dzieła sztuki to często delikatne przedmioty, które wymagają odpowiedniej opieki i konserwacji. Zabezpieczenie dzieła sztuki przed uszkodzeniami, kradzieżą i innymi zagrożeniami jest kluczowe dla ochrony Twojej inwestycji. Właściwe przechowywanie, konserwacja i ubezpieczenie są niezbędne do utrzymania wartości inwestycji.
  5. Cierpliwość. Inwestowanie w sztukę to gra długoterminowa. W przeciwieństwie do innych form inwestowania, gdzie zyski (lub straty) mogą być realizowane w krótkim czasie, wartość dzieła sztuki często rośnie powoli, przez wiele lat, a nawet dekad. Dlatego cierpliwość jest kluczowa dla sukcesu.
  6. Satysfakcja estetyczna. Ostatnia, ale nie mniej ważna, jest satysfakcja z posiadania pięknych dzieł sztuki. To jest jedyny rodzaj inwestycji, który można cieszyć się na co dzień, obserwując go na ścianie swojego domu lub biura. Ta satysfakcja estetyczna i emocjonalna, choć trudna do kwantyfikacji, jest ważnym elementem inwestowania w sztukę.